Zekat Kimlere Verilir? İslam'da Zekatın Hedef Kitlesi ve Dağıtımı

Zekat Kimlere Verilir? İslam'da Zekatın Hedef Kitlesi ve Dağıtımı

 Zekat, İslam’ın beş temel şartından biridir. Zekat, Allah rızası için malınızın belli bir kısmını ihtiyaç sahiplerine vermek demektir. Zekat, hem malınızı arındırır hem de toplumdaki adalet ve dayanışmayı sağlar. Zekat vermek için bazı şartlar vardır. Bunlardan biri de zekatın kimlere verileceğidir.

Zekatın kimlere verileceği Kur’an-ı Kerim’de şöyle belirtilmiştir:

“Sadakalar (zekâtlar), Allah’tan bir farz olarak ancak fakirler, düşkünler, zekât toplayan memurlar, kalpleri İslâm’a ısındırılacak olanlarla (özgürlüğüne kavuşturulacak) köleler, borçlular, Allah yolunda cihad edenler ve yolda kalmış yolcular içindir. Allah, hakkıyla bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir.” (Tevbe, 9/60) Diyanet

Bu ayetten anlaşıldığı üzere zekatın verileceği sekiz sınıf insan vardır. Bunlar şunlardır:

Fakirler: Malı olmayan veya nisap miktarına ulaşmayan ihtiyaç sahipleridir.

Düşkünler: Malı olup da geçimini sağlayamayan veya çalışamayan kimselerdir.

Zekat memurları: Zekat toplayan, dağıtan veya zekat işleriyle ilgilenen görevlilerdir.

Kalpleri ısındırılacak olanlar: İslam’a girmeye yakın olan veya İslam’a yeni giren kimselerdir. Zekat verilerek onların İslam’a bağlılıkları arttırılır.

Köleler: Kölelikten kurtulmak için fidye ödemeleri gereken veya kölelikten azad edilmeleri istenen kimselerdir.

Borçlular: Borcunu ödeyemeyen veya ödemesi zor olan kimselerdir. Zekat verilerek onların borçlarından kurtulmaları sağlanır.

Allah yolunda olanlar: Cihad, ilim veya hayır işleri gibi Allah yolunda çalışan kimselerdir. Zekat verilerek onların ihtiyaçları karşılanır.

Yolda kalmışlar: Seyahat halindeyken parasız veya malını kaybeden kimselerdir. Zekat verilerek onların yolculuk masrafları karşılanır.

Zekatın bu sekiz sınıf insan arasında nasıl dağıtılacağı ise zekat verenin takdirine bağlıdır. Ancak zekat verirken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Bunlar:

Zekat verilecek kişilerin Müslüman olması gerekir. Zira zekat, İslam’ın bir ibadetidir ve ibadetler sadece Müslümanlara aittir.

Zekat verilecek kişilerin yakın akraba olmaması gerekir. Zira yakın akrabaya bakmak zaten farzdır ve zekatla yerine getirilemez. Ancak anne-baba, eş ve çocuklar dışında diğer akrabalar zekata muhtaç olurlarsa onlara zekat verilebilir.

Zekat verilecek kişilerin zengin olmaması gerekir. Zira zenginler zaten zekata muhtaç değildir ve zenginliği arttırmak için zekat kullanılmaz.

Zekat verilecek kişilerin dürüst ve güvenilir olması gerekir. Zira zekat, Allah’ın bir hakkıdır ve emanettir. Bu yüzden zekat alan kişi zekatını hak etmeli ve doğru şekilde kullanmalıdır.

Allah sizden razı olsun. Zekatınız kabul olsun.